روز چهارم: مدیریت سرور، دانلود، چک‌OS و خدمات

برای راه اندازی سرویس‌ها در لینوکس می‌توان از دو روش service و systemctl استفاده کرد. برای شروع یک سرویس:

• با استفاده از دستور sudo service SERVICENAME start یا sudo systemctl start SERVICENAME می‌توان سرویس را راه‌اندازی کرد.
• برای توقف سرویس، دستور sudo service SERVICENAME stop یا sudo systemctl stop SERVICENAME را استفاده می‌شود.
• در صورت نیاز به راه‌اندازی مجدد سرویس، دستورهای sudo service SERVICENAME restart یا sudo systemctl restart SERVICENAME متعبرند.

برای بررسی وضعیت سرویس‌ها نیز می‌توان از دستورات sudo service SERVICENAME status، sudo systemctl status SERVICENAME، sudo systemctl is-active SERVICENAME و sudo systemctl show SERVICENAME استفاده کرد.

برای نصب نرم افزارها، دستورات sudo apt install AppName یا sudo yum install appName را می‌توان استفاده کرد. همچنین برای حذف یک برنامه از دستگاه، دستورات sudo apt remove appName یا sudo yum erase appName مناسب‌اند.

برای دریافت به‌روزرسانی و ارتقاء بسته‌ها می‌توان از دستورات sudo apt update، sudo apt upgrade و sudo yum update استفاده کرد. همچنین با دستورات sudo apt show appName و sudo yum info appName می‌توان اطلاعات بسته‌های نصب شده را دریافت کرد.

برای دانلود فایل‌ها از اینترنت می‌توان از دستورات curl یا wget استفاده کرد. و برای فشرده‌سازی و خارج‌کردن فایل‌ها از فرمت .gz و همچنین کار با فایل‌های tar نیز دستورات مخصوصی وجود دارد.

در نهایت، برای نصب و حذف بسته‌ها نیز دستورات خاصی برای dpkg و rpm وجود دارد، همچنین با dpkg -l و rpm -qa می‌توان لیستی از بسته‌های نصب شده را دریافت کرد.

$ sudo service SERVICENAME start         [service name like httpd,mySQL etc]
$ sudo systemctl start SERVICENAME

$ sudo service SERVICENAME stop
# sudo systemctl stop SERVICENAME

$ sudo service SERVICENAME restart
$ sudo systemctl restart SERVICENAME 

$ sudo service SERVICENAME status
$ sudo systemctl status SERVICENAME
$ sudo systemctl is-active SERVICENAME 
$ sudo systemctl show SERVICENAME

$ sudo apt install AppName
$ sudo yum install appName

$ sudo apt remove appName
$ sudo yum erase appName

$ sudo apt update 
$ sudo apt upgrade
$ sudo yum update 

$ sudo apt show appName
$ sudo yum info appName

$ curl downloadLink        [curl https://www.baeldung.com/] {curl show output in console}
$ wget downloadLink        [wget https://www.baeldung.com/] {wget download it into a file}

$ gzip myCompressFile

$ gunzip myfileName.gz

$ tar cvf mytarFile.tar myDestinyFile      [here cvf's c stand for create]
$ tar xvf mytarFile.tar                    [here xvf's x stand for extract]

$ dpkg -i some_deb_ubuntu_package.deb   [for install debian and ubuntu package file]
$ rpm -i some_centOs_alpine_rpm_package.rpm    [for install redhat package file]
$ dpkg -r some_deb_ubuntu_package.deb    [remove file]
$ rpm -e some_centOs_alpine_rpm_package.rpm   [remove file]

$ dpkg -l       [for ubuntu and debian]
$ rpm -qa       [for red hat centOS,alpine ]